بررسی پایداری عملکرد دانه و روغن در چند رقم و لاین گلرنگ زمستانه

به منظور تعیین سازگاری و واکنش ارقام و لاین های گلرنگ زمستانه به شرایط مختلف محیطی، تعداد10رقم و لاین در سه منطقه کرج، اصفهان و داراب در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و به مدت سه سال (1374، 1375و 1376) مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا تجزیه واریانس ساده بر روی داده های حاصل از عملکرد دانه و روغن برای هر آزمایش انجام گردید. نتایج حاصله نشان داد که در اکثر مناطق و سالهای مورد بررسی تفاوت معن ایدار بین ارقام وجود دارد. سپس با توجه به معنی دار نبودن آزمون یکنواختی واریانس خطاهای آزمایشی، تجزیه واریانس مرکب برای سال ها و مناطق مورد بررسی انجام شد که اثر متقابل سال×مکان و همچنین سال×مکان× رقم در سطح احتمال 1% معنی دار بودند. برای تعیین معنی دار بودن اثر متقابل سه جانبه سازگاری و پایداری ارقام بر اساس روش تجزیه رگرسیونی ابرهارت و راسل اقدام گردید. نتایج تجزیه رگرسیونی بر روی عملکرد دانه و روغن نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ× محیط (خطی) معنی دار بوده و برازش مدل رگرسیونی مناسب است، لذا ارقام مورد بررسی بر اساس شیب رگرسیونی و میانگین عملکرد دانه و روغن و همچنین انحراف از خط رگرسیون گروه بندی شدند و لاین LR.V.51.51 با سازگاری عمومی خیلی خوب در تمام محیط ها و عملکردی بالا به عنوان ژنوتیپ مطلوب انتخاب گردید.